Câu hát trong bài Chi hội ca “Vâng lời Bác dạy” vang ngân trong tâm chúng tôi khi đoàn 300 thành viên Chi hội Tán trợ Chữ thập đỏ Tình Người chúng tôi do bà Ngô Thuần Oanh làm Trưởng đoàn về với thành phố Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, ngày 23/11/2018, trong sự kiện khảo sát xây dựng 50 căn nhà Chữ thập đỏ tại địa phương.
“Cho phúc đức dày dài lâu mai sau!”
Vĩnh Phúc có hai thành phố: Vĩnh Yên và Phúc Yên, từ tên tỉnh đến tên thành phố đều tuyệt đẹp, dung chứa khát vọng bình an, may mắn. Chính tên tỉnh “Vĩnh Phúc” hàm nghĩa “phúc dài lâu mãi mãi” khiến chúng tôi bật lên liên tưởng đến lời hát bài Chi hội ca truyền thống của Tình Người như nói trênf. Bên thành phố Vĩnh Yên thủ phủ của tỉnh thành lập từ năm 2006, Phúc Yên lại có tuổi đời còn rất trẻ khi mới lên thành phố từ tháng 2/2018, là thành phố trẻ thứ nhì cả nước sau thành phố Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Với rất nhiều nỗ lực xóa đói giảm nghèo từ chính quyền và bà con địa phương, toàn thành phố hiện vẫn còn 1,63% hộ nghèo (với 392 hộ) và 400 hộ cận nghèo rất cần những tấm lòng thiện nguyện hảo tâm chung tay giúp đỡ.
Đoàn Tình Người tạiTrung tâm Hành chính công của thành phố Phúc Yên.
7 giờ sáng ngày 23/11/2018, Phúc Yên đón đoàn Chi hội Tán trợ Chữ thập đỏ Tình Người chúng tôi về tới nơi. Cái lạnh đầu đông se sắt và không khí mờ hơi sương lãng đãng buổi sớm mai nhanh chóng bị xua tan khi 10 chiếc xe dừng đỗ, và sắc đỏ màu áo Tình Người ùa xuống rực rỡ khoảng sân, rực rỡ hội trường Trung tâm Hành chính công của thành phố. Các bài hát Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng, Bác đang cùng chúng cháu hành quân, Sức mạnh nhân đạo nồng nhiệt cất lên từ 300 trái tim hội viên, tình nguyện viên, cộng tác viên Chi hội đại diện cho hơn 3000 thành viên ba miền Bắc Trung Nam của Chi hội, náo nức vỡ òa không gian Hội trường mở đầu buổi lễ; khơi dậy nhiệt huyết từng người; hân hoan chào đón các đại biểu; chuẩn bị cho một ngày vô cùng đặc biệt khi 10 mũi khảo sát của Tình Người sẽ đi xuống từng nhà, từng phường khảo sát và trao tặng bà con những món quà tinh thần vô giá.
Những mảnh đời đẫm nước mắt bên dòng sông Cà Lồ
Đoàn 2 Tình Người chụp ảnh chung với lãnh đạo phường Đồng Xuân tại khuôn viên Trụ sở UBND phường.
Nép mình bên những chi lưu của sông Cà Lồ, Nam Viêm là phường mới được thành lập trên cơ sở nâng cấp xã Nam Viêm cùng thời điểm với sự thành lập thành phố Vĩnh Yên vào tháng 2 năm 2018. Bao đời người dân nơi đây đã sấp ngửa mò cua, bắt ốc, đánh cá mưu sinh nương nhờ dòng sông này; bao mồ hôi và nước mắt người dân đã tuôn rơi hòa dòng nước đục chảy xuôi, mà ước mơ thoát nghèo vẫn cứ tuột trôi, vẫn cứ vời vợi xa!
Đoàn 2 Tình Người chúng tôi gồm 26 anh chị em do anh Ngô Đình Toan làm Trưởng đoàn và chị Nguyễn Thị Thu Hà đại diện Ban từ thiện, theo chân hai lãnh đạo phường Nam Viêm, ông Ngô Văn Điển Phó Chủ tịch UBND phường và bà Vũ Thị Hợp Chủ tịch Chữ thập đỏ phường, xuống với 4 hộ gia đình trong diện xét xây nhà tại phường. Bên triền đê sông Cà Lồ giữa chang chang nắng trưa là căn nhà cấp 4 xuống cấp trầm trọng của gia đình chị Vũ Thị Thu (sinh năm 1972), người mẹ đơn thân hiện sống với với một con trai 18 tuổi (đã bắt đầu đi làm). Liêu xiêu như chính căn nhà của mình, người chủ nhà sức khỏe rất yếu, bị bệnh mãn tính bướu cổ và đã mổ u xơ tử cung. Mơ ước xây căn nhà chắc chắn cho con cho mình, phòng khi bất trắc, đã thôi thúc chị tằn tiện từng chút từng chút, dành dụm mua được 1 vạn gạch và tiết kiệm được hơn chục triệu đồng. Nhưng sức người có hạn, không biết bao giờ mơ ước có nhà mới của chị được trở nên hiện hữu.
Chị Vũ Thị Thu và anh Ngô Đình Toan Trưởng đoàn 2 Tình Người trong căn nhà dột nát xiêu vẹo của chị.
Thật may mắn khi nhân duyên đưa chị Thu đến với Tình Người và chỉ trong khoảng thời gian vô cùng ngắn ngủi đầu giờ chiều, vận năng đặc biệt của 26 thành viên đoàn 2 Tình Người với vai trò điều hành của anh Ngô Đình Toan Trưởng đoàn, đã khơi tâm người mẹ nghèo của chị, người anh trai em trai làm nghề chài lưới không biết chữ nhưng thiện tâm của chị, người con mới lớn hiếu thảo của chị và những người hàng xóm vô cùng yêu mến chị. Thật xúc động khi bà con lối xóm chắt chiu dành tặng cho chị đến từng 10 nghìn đồng, người mẹ giành dụm cho con 500 nghìn, người con trai dành cho mẹ một tháng lương, và cả xóm ghi sổ mừng tiền để chị cất được căn nhà mới với nền móng chắc chắn hơn, tránh sạt lở, trên diện tích 50m2.
Nhìn chị Nguyễn Thị Nữ tươi tắn bên bố mẹ chồng, có ai ngờ chị đang lâm bạo bệnh, và đơn thân nuôi con khi chồng mất?
Có phần gần gũi với gia cảnh nhà chị Thu là nhà chị Nguyễn Thị Nữ (sinh năm 1988) tại thôn Đồng Cờ, phường Nam Viêm. Trong khuôn đất ven sông gần nhà thờ giáo xứ có ngôi nhà gia đình bố mẹ chồng chị, ngôi nhà xây dở dang của người anh chồng từng hỏng mắt vì tai nạn, và ngôi nhà cấp 4 vài mét vuông không trát lợp xi măng bé như cái chuồng mà tất cả ăn uống ngủ nghỉ thờ tự đều trong một gian của chị. Chồng chị Nữ mất cách nay gần 3 năm vì bệnh hiểm nghèo, để lại trên cõi thế người vợ cũng đau yếu bệnh tật cùng đứa con gái thơ dại. Vùng dân xóm đạo, giữa tận cùng của nhọc nhằn, mất mát, khổ đau, khuôn mặt và ánh mắt người dân vẫn anh ánh nét đặc biệt, sáng và tươi tắn. Ngồi thoải mái bên người cha lam lũ chuyên nghề chài lưới đánh cá với dáng vẻ mệt mỏi của mình, ban đầu chị nói với chúng tôi chị không có bệnh tật gì, cười rất tươi, và phải qua những khơi tâm trải lòng sau đó, chúng tôi mới biết chị có bệnh nan y, thuốc men liên miên và chừng 2 tháng lại phải xuống Hà Nội xạ trị.
Căn nhà tạm hầu như chẳng có gì đáng giá của chị Nguyễn Thị Nữ.
Ngay khi đoàn Tình Người chúng tôi đến với gia đình chị, đã rất nhiều người hàng xóm tới thăm và mừng chị xây nhà. Thật vô cùng xót xa khi nghe một bác hàng xóm chia sẻ rằng vì bạo bệnh, chị Nữ ước mong xây được căn nhà để nếu rủi có mệnh hệ gì thì con mình sau này cũng còn yên tâm có căn nhà để sống. Sau vận động, 171 triệu đồng là tổng số tiền ủng hộ bằng tất cả tấm lòng từ mọi phía để chị cất được căn nhà 50m2, bắt đầu một cuộc đời mới. Đoàn Tình Người ra về với lời chúc và niềm tin tròn 2 tháng nữa khi về sống trong căn nhà được xây dựng nên bằng tình yêu thương và sự sẻ chia sâu nặng từ cộng đồng, chị sẽ khỏe mạnh trở lại.
“Khi tâm khởi trùng trùng duyên khởi”
Đó là câu do một thành viên trong đoàn Tình Người gieo tặng chị Ngô Thị Thanh Tâm, Phó Chủ tịch UBND phường Đồng Xuân, vì tên Thanh Tâm của chị vô cùng đặc biệt, và vì chị bày tỏ sự ngỡ ngàng trước phương pháp tuyệt vời của đoàn khảo sát nhà Chi hội Tán trợ Chữ thập đỏ Tình Người, vào thời điểm đoàn đến với gia cảnh thứ hai tại phường là nhà chị Nguyễn Thị Ngân (sinh năm 1984) thuộc tổ dân phố Đồng Quỳ II.
Căn bệnh tinh thần khiến chị Nguyễn Thị Ngân ngẩn ngơ, hầu như không thể hòa nhập trước cửa nhà mình.
Chị Nguyễn Thị Ngân là “hộ nghèo bền vững” tại địa phương, theo nguyên văn lời của chị Thanh Tâm Phó Chủ tịch UBND phường chia sẻ. Chị Ngân sinh hai con, một trai một gái. Trước đây chị nhanh nhẹn, làm may, làm ruộng, công việc tạm ổn. Từ khi tòa xử ly hôn chị có những biểu hiện về tâm thần, chậm chạp, ngơ ngẩn, hầu như không còn tự chủ được cuộc sống. Khi đoàn Tình Người đến với gia đình chị, nhìn căn nhà không ai không chùng lòng lặng người. Làm sao có thể coi hai gian xây gạch không trát lem luốc, nứt nẻ, dột nát thê thảm này là nhà? Làm sao người mẹ và đứa con gái được tòa xử để chị nuôi sau ly hôn, có thể sống an yên và hạnh phúc được nơi môi trường như thế? Và ngoài sân kia, những luống đỗ, luống rau leo heo, mà trong ngơ ngẩn chị nói với chúng tôi rằng vừa mới thu hoạch được một bữa, làm sao giúp chị cùng con sống được qua ngày?
Gian bếp sinh hoạt của nhà chị Nguyễn Thị Ngân.
Những chân thành và nhiệt huyết của các anh chị em Tình Người đã khơi thấu tận sâu thẳm trái tim người cha lam lũ; hai anh trai Nguyễn Văn Tỵ, Nguyễn Văn Nho và những người hàng xóm láng giềng tốt bụng của chị. Xúc động nghẹn lòng khi bà con chòm xóm có người dự tính sẽ ủng hộ chị Ngân 2 con gà, 15 kg gạo, 5 kg chè xanh trong quá trình xây nhà. Và đặc biệt, 172,9 triệu là số tiền tổng cộng kết quả của các nỗ lực vận động, được dành tặng cho chị để xây căn nhà 50m2 trị giá 120 triệu và có một cuốn sổ tiển kiệm trị giá 50 triệu đồng.
Căn nhà hiện chỉ còn làm chuồng cho gà vịt của anh Hoàng Văn Minh, và trước nhà là chiếc giếng chị chủ nhà từng lao mình xuống tự trầm trong cơn khốn quẫn.
...và một căn nhà nguyên của ông bố đẻ anh Hoàng Văn Minh.
Thật vô cùng tuyệt vời và may mắn cho dân khi những người lãnh đạo trực tiếp của họ có tâm, có tầm! Đồng hành cùng đoàn khảo sát Tình Người tới với từng gia cảnh tại phường, không chỉ có chị Thanh Tâm Phó Chủ tịch UBND phường, mà còn có anh Nguyễn Thanh Tĩnh Chủ tịch Chữ thập đỏ, chị Đỗ Thị Thanh Tâm phụ trách Thương binh xã hội và anh Đàm Văn Hưng Phó Bí thư thường trực của phường.
Bóng chiều xế non Tây khi đoàn Tình Người số 2 đến với gia đình anh Hoàng Văn Minh (sinh 1983) trú tại Đồng Quỳ 2, Đồng Xuân. Những khởi tâm mãnh liệt, tha thiết vì dân từ phía các lãnh đạo phường đã đồng duyên, đồng tâm, đồng chí hướng với Tình Người để đoàn số 2 của Tình Người đón được nhân duyên đến với trường hợp bổ sung duy nhất này.
Trong gần một tiếng chờ anh Minh từ xa trở về, các anh chị em Tình Người trao đổi với người nhà, hàng xóm và cán bộ phường, được biết trên khuôn đất này có căn nhà cấp 4 của người cha Hoàng Văn Kính, căn nhà đất đắp cũ kỹ trước kia của gia đình, và mấy căn nhà của những người con. Ông Hoàng Văn Kính có 4 con trai với vợ đầu và một trai một gái với vợ sau. Người vợ cả không may qua đời sớm để ông “gà trống nuôi con”. Cả 4 người con trai và bản thân ông đã lay lắt tồn tại với tột cùng của bất ổn, tật bệnh.
Người con trai thứ hai của ông Kính chính là anh Hoàng Văn Minh. Gia cảnh của anh chị vô cùng thương tâm: vợ chồng anh chị sinh 3 cháu thì một cháu bị chết đuối. Từ khi cháu mất, vợ anh mắc bệnh tâm thần, thường xuyên phải nằm viện. Trong những thời khắc đỉnh điểm của khốn quẫn, chị đã từng lao mình xuống giếng ngay trước nhà trầm mình. Thật may mắn những tiếng kêu yếu ớt từ bản năng sống của chị vọng tới tai người bố chồng, và chị được bố hô hoán mọi người tới cứu lên. Căn nhà anh chị hiện đang bỏ hoang, thích hợp làm chuồng cho những con gà con vịt thơ thẩn tìm nơi trú ngụ; vợ thì nằm viện, còn anh và con sống nhờ bố bằng việc dựng chiếc đệm cũ lên ngăn tạm gian trong của nhà để đặt chiếc giường ọp ẹp.
Ánh lửa hồng từ những trái tim yêu thương xua tan màn đêm dài tăm tối khi đoàn Tình Người làm việc trong sân nhà anh Hoàng Văn Minh.
Giữa khuôn đất ven phố thị tỉnh lẻ vào thời khắc đã ngả tối mịt, ánh đèn chiếu rọi lên những trang hồ sơ đang được Tình Người và UBND phường Đồng Tâm hoàn thiện khẩn trương; chiếu rọi lên những ánh mắt yêu thương, những khuôn mặt rạng rỡ niềm tin tưởng ngày mai sẽ khác, những sắc đỏ của màu áo nhân đạo đầy nhiệt huyết, khiến sáng bừng khu vực. Tâm nguyện mong ông bố hãy dành miếng đất đẹp nhất để cất lên căn nhà Chữ thập đỏ cho con mình trước khi lên xe ra về, chúng tôi khẳng định chắc chắn với ông rằng chỉ 2 tháng nữa thôi khi khánh thành căn nhà, biển Chữ thập đỏ được gắn lên, căn nhà được xây cất lên từ yêu thương thiết tha, từ tình người ấm áp của anh Hoàng Văn Minh con trai ông sẽ trở thành điểm sáng để mọi vận đen gia cảnh sẽ vĩnh viễn được xua tan.
Nụ cười tươi rạng ngời của chị Nguyễn Thị Thanh Tâm, Phó Chủ tịch UBND phường Đồng Tâm trong căn nhà bố đẻ anh Hoàng Văn Minh. Ngồi kế bên là chị Đỗ Thị Thanh Tâm phụ trách Thương binh xã hội của phường. Phường các chị đã thành công không chỉ 2 căn nhà theo kế hoạch ban đầu, mà cả căn nhà được bổ sung của anh Hoàng Văn Minh.
Chia tay gia đình anh Hoàng Văn Minh khi đã rất muộn, đoàn số 2 của chúng tôi đã không còn kịp quay trở lại Trung tâm Hành chính công của thành phố tham dự buổi lễ tổng kết chương trình. Nhưng kết quả 5/7 căn nhà được xét của riêng đoàn 2, và kết quả tổng cộng cả 10 đoàn Chi hội Tán trợ Chữ thập đỏ Tình Người tại thành phố Vĩnh Yên ngày hôm nay được thông báo lại, đã khiến mọi người vô cùng ngỡ ngàng, vui sướng. Được biết sau khi khảo sát 56 căn nhà, Chi hội Tán trợ Chữ thập đỏ Tình Người, Đại diện Ủy ban nhân dân thành phố Phúc Yên, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Thương mại và Xây dựng Thân Hà đã cùng thống nhất xây 33 căn nhà Chữ thập đỏ cho bà con nghèo với tổng số tiền 5.353.430.000 đồng, trong đó Tình Người ủng hộ 990 triệu đồng (30 triệu/căn), UBND thành phố 660 triệu đồng (20 triệu/căn) và Công ty Thân Hà 670 triệu đồng (660 triệu đồng ủng hộ xây nhà với 20 triệu/căn, và 1 sổ tiết kiệm 10 triệu đồng); số còn lại là sự chung tay góp sức của ủy ban nhân dân phường, xã, tổ dân phố, các nhà hảo tâm và của gia đình.
Ngày 23/11/2018 đã trở thành ngày lịch sử của Tình Người, của nhân đạo tại thành phố Phúc Yên, nói như lời ông Lê Văn Tân, Ủy viên Thường vụ, Phó Chủ tịch UBND thành phố, “Ngày đầu tiên trong lịch sử của thành phố được sự giúp đỡ của Chi hội Tán trợ Chữ thập đỏ Tình Người” và “chưa bao giờ Phúc Yên có sự kiện tới 50 căn nhà Chữ thập đỏ đồng loạt được khảo sát xây dựng như ngày hôm nay…”. Những khoản tiền tài trợ và những căn nhà chữ thập đỏ thật tuyệt vời, và còn tuyệt vời hơn khi tất cả điều này đều là phương tiện cho đích đáng nhất của Tình Người là mang những giá trị của trí tuệ và từ bi lan tỏa trong cộng đồng, đi đến đâu thấm đẫm tình người đến đó, để từng giọt từng giọt đại dương của hiểu biết và yêu thương từ đây sẽ được thành hình.
